Soms trakteer ik mijzelf op een fijne massage. Je weet wel: even de spiertjes een beetje los laten kneden, als een soort yoga zonder dat je er zelf te veel voor hoeft te doen. I love it.
Op een dag ging ik op aanraden van een vriend naar een Thaise masseuse, zo’n frêle vrouw met een bloem aan de zijkant van haar vriendelijke gezicht. Er stond een lief muziekje aan waar ik niet zoveel van kon maken, maar ach, het klonk licht en vrolijk en het hielp mij om ontspannen de massage te ondergaan. Heerlijk, dacht ik nog. Even een momentje voor mezelf. Ik sloot mijn ogen en ademde diep uit.
Al snel ontdekte ik dat deze masseuse geen frêle vrouw was. Integendeel. Zonder ook maar iets te ontzien, masseerde ze alle knopen en dutsen uit mijn nek en rug en vertelde ondertussen dat ze vroeger bij haar opa in Thailand over zijn rug moest lopen. En nog voor ik mij daar een beeld van kon vormen, was de sterke dame al op blote voeten mijn rug geklommen en daar aan een wandeling begonnen.
Ik kon een kreet van pijn (of was het angst?) niet onderdrukken. Ze lachte een beetje en stapte van mijn rug af.
– ‘Doet het pijn?’ vroeg ze.
– Ik kreunde een soort ‘ja’.
– ‘Je moet me vertrouwen,’ zei ze, weer lachend. ‘Als je me vertrouwt is de pijn veel minder.’
– ‘Maar hoe kan ik iemand vertrouwen die mij pijnigt?’
Ze lachte opnieuw en schudde haar hoofd toen ze zei:
‘Ik doe jou geen pijn, de pijn zit in jou. Ik raak de pijn alleen maar aan.’
Ik doe jou geen pijn, de pijn zit in jou . Ik raak de pijn alleen maar aan..
Het is een zin die ik nooit meer vergeten ben. Want hoe vaak kermen en tieren we het niet uit, boos omdat de ander ons pijn doet, terwijl de pijn eigenlijk gewoon in onszelf zit?
Check dit figuur even.
Boven de lijn staat het gedrag dat je ziet. Iemands boosheid. Iemands zwijgen. Iemands onverschilligheid. Verwijten. Verdediging. Aanval. Frustratie.
Maar onder de lijn liggen de emoties die zorgen voor dat gedrag. Maar van die emoties zijn we ons de helft van de tijd helemaal niet bewust. En ja, dan kan het maar zo gebeuren dat iemand jouw pijn aanraakt.
Word je verdrietig omdat je partner is vergeten wat je voor je verjaardag wilde hebben?
– Logisch, dat kan komen doordat je je graag gezien en geliefd voelt en heb je dat als kind niet genoeg ervaren.
Word je boos als iemand je kritiek geeft?
– Begrijpelijk, misschien heb je van huis uit geleerd dat kritiek krijgen betekent dat je niet goed genoeg bent – en daar ga je natuurlijk tegen in verzet.
Word je bang als je leidinggevende je vraagt of je even langs kunt komen voor een babbeltje?
– Helemaal niet gek, zeker niet als je altijd bang was (of bent) om iets verkeerd te doen.
Het is vooral goed je te realiseren dat een reactieve emotie (dus datgene boven de streep) heel vaak iets zegt over een kernemotie (die onder de streep). Dus vraag je af waaróm iets je raakt. Waarom je boos of verdrietig wordt.
In alle gevallen is het vooral zaak dat je mild bent voor jezelf. Die kernemoties zijn echt heel menselijk. Die kies je niet uit ofzo. En al zou je ze misschien liever niet willen hebben (‘Ik wil niet dat dit me zo raakt!’), het hoort bij wie jij helemaal bent.
Natuurlijk: je mag best kritisch zijn op jezelf, want je bent zelf verantwoordelijk voor wat je met je emoties doet. Maar wees eerst mild over datgene wat je voelt. Wees mild voor jezelf. Dan is het ook veel gemakkelijker om mild te zijn voor de mensen om je heen.
En natuurlijk, soms word je gewoon wel eens boos omdat je moe bent of omdat de ander uiterst irritant gedrag vertoont. Heel normaal – niet álles hoeft helemaal uitgepluisd te worden. Maar het kan je serieus helpen om je zo nu en dan af te vragen welke pijn er eigenlijk in jou zit.
Overigens is het verboden om dit ooit tégen iemand te gebruiken. Ik bedoel: als mijn lief tegen me zou zeggen dat ik alleen maar zo boos wordt omdat hij mijn pijn aanraakt en het zijn schuld dus niet is, denk ik dat ik hem terstond te lijf zou gaan (wat niet zoveel uithaalt, aangezien mijn man ongeveer twee keer zo groot is als ik, maar dat terzijde).
Het is kwetsbaar, aan de onderkant van de streep. Ga dus voorzichtig om met die kernemoties. En niet alleen met die van jezelf, maar ook met die van je geliefde en andere mensen die dicht bij je staan.
